عملکرد زودگیری بتن در هوای سرد
عملکرد زودگیری بتن در هوای سرد یک موضوع مهم برای پیمانکاران و متخصصان مرتبط به حساب می‌آید. بتن به طور کلی از سه قسمت آب، سیمان و سنگدانه تشکیل می‌شود. این ماده در حالت عادی ماده ای سیال است که در گذر زمان خشک و سفت می شود. واکنش شیمیایی بتن در هوای سرد تحت تاثیر قرار گرفته و سرعت آن کند می شود. البته سرما تاثیر دیگری نیز بر بتن دارد و در ادامه این مطلب از سایت مقاوم سازان پایون عملکرد زودگیری بتن در هوای سرد را بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
بتن ریزی در هوای سرد
عملکرد بتن در هوای سرد چگونه است؟
همانطور که گفته شد سرعت سفت شدن بتن یا به عبارتی سرعت هیدراتاسیون دارد. هر چه سرعت هیدراتاسیون کمتر شود، کریستال های بتن با سرعت پایین تری تشکیل شده و باعث ایجاد ساختار منظم و مستحکم تری می شود. در طرف مقابل اما با بالا رفتن سرعت هیدراتاسیون به علت گرما یا سرما بتن سریع تز سخت شده، ساختار کریستالی آن نیز بی نظم می شود و استحکام آن پس از خشک شدن تحت تاثیر قرار می گیرد.
چه عواملی بر سرعت هیدراتاسیون تاثیر می گذارند؟
به طور کلی می توان گفت در این واکنش شیمایی هر چه واکنش گرها غلظت بالاتری داشته باشند، سرعت واکنش سریع تر می شود. هرچه عیار بتن بالاتر رود سرعت واکنش افزایش می یابد و یا هر چه آب کمتر و غلیظ تر (مثلا یخ زده) باشد نیز همین اتفاق قابل پیش بینی است. دمای محیط تاثیر بسزایی در این سرعت دارد. به طور معمول در هوای متعادل و نسبتا گرم سرعت واکنش بیشتر می شود. ضمنا باید بدانید که هیدراتاسیون به تنهایی گرما زا است و بتن های ضخیم در مرکز خود دمای بالاتری نسبت به محیط اطراف دارد.
زودگیری بتن
ضمنا تیپ سیمان نیز بر این سرعت تاثیرگذار است. برای مثال اگر سیمانی دارای دانه بندی های ریزتر و نرم تری باشد سرعت واکنش در آن بالاتر می رود. لذا با در نظر گرفتن این عوامل باید کنترل مناسبی بر بتن و سرعت هیدراتاسیون آن داشته باشیم تا در نهایت کیفیت و استحکام نهایی آن تحت تاثیر قرار نگیرد.
عملکرد زودگیری بتن در هوای سرد چگونه است؟
معمولا زمانی که در مورد بتن ریزی در سرما صحبت می کنیم بسیاری از افراد فکر می کنند منظور از سرما درجه دمای زیر صفر درجه است. در حالی که این طور نیست. بر اساس بسیاری از آیین نامه های داخلی و حتی بین المللی اگر در سه روز پشت سر هم دمای هوا کمتر از 5 درجه سانتی گراد باشد و در طول روز هیچ وقت دما به بیش از 12 درجه سانتی گراد نرسد می توان گفت که هوا برای بتن ریزی سرد می باشد. برای شروع واکنش نیاز به فعال سازی می باشد که اگر به حد لازم نرسد واکنش اغاز نمی شود.
زودگیری بتن در هوای سرد
اگر واکنش آغاز نشود و یا با سرعت بسیار کمی آغاز شود سخت شدن سیمان دیر اتفاق می افتد. اگر واکنش شروع نشود سنگدانه ها رسوب می کند و آب نیز به سطح بتن می رسد. در این وضعیت حتی اگر یخ زدگی هم رخ ندهد همگنی مواد از بین رفته است.
برای افزایش گیرایی بتن در سرما چه کنیم؟
برای جلوگیری از این اتفاقات باید برای هر یک متر مکعب بتن دست کم 37 کیلو سیمان استفاده شود. نسبت اب به سیمان نهایتا باید حدود 45 درصد باشد. در طرح اختلاط استفاده از سیمان های پوزولانی به هیچ عنوان توصیه نمی گردد. می توان از افزودنی های مجاز زودگیر بتن نیز به این منظور استفاده کرد. زودگیرها سرعت واکنش و شروع واکنش را بالا می برند و به مقاوم سازی سازه ها کمک می‌کنند. این زودگیرها با نام ضد یخ نیز در بازار شناخته می شوند گرچه ضد یخ تفاوت هایی با زودگیر بتن دارد.
ضد یخ بتن چه تفاوتی با زودگیرهای دیگر دارد؟
ضد یخ ها ترکیباتی هستند که باعث کاهش دمای لازم برای انجماد آب می شوند. این اتفاق باعث می شود تا یخ زدگی به تاخیر بیافتد. توجه داشته باشید که ضد یخ ها معمولا سرعت واکنش را تغییر نمی دهند. این مواد در دماهایی پیش بینی و استفاده می شوند که در حین یا پس از بتن ریزی به زیر صفر درجه برسد. گرچه شرایط بتن ریزی در دمای زیر صفر خود مسئله دیگری است اما به طور کلی بهتر است بدانید که برای حفظ نمودن ملات مصرفی در هوای بسیار سرد از ضد یخ ها سافتاده می شود.
از لحاظ شیمایی هر دو دسته زودگیرها و ضدیخ ها نمک های معدنی هستند. نمک های کلسیم محلول مثل کلسیم نیترات، کلسیم کلراید، کلسیم فرمیاتو کلسیم نیتریت و... از این دست هستند. توجه داشته باشید که کلسیم کلراید شاید باعث خوردگی آرماتور شود لذا استفاده از آن با محدودیت هایی روبرو است. کلسیم نیترات اما برای زودگیری بتن در هوای سردبسیار پرکاربرد است. جالب است بدانید که این مورد علاوه بر زودگیری ضد یخ خوبی هم محسوب می شود و میلگردها را هم در برابر خوردگی مقاوم می کند.
عملکرد زودگیر ها در هوای سرد به چه عواملی بستگی دارد؟
دمای هوا و ضخامت بتن دو عامل مهم در زودگیری محسوب می شوند. هر چه دما کمتر و ضخامت بتن بیشتر شود، میزان زودگیری باید بیشتر شود. این زودگیر حتما پیش از بتن ریزی باید به مواد بتن اضافه شود و در میکسر به خوبی ترکیب شود. البته توجه داشته باشید که استفاده از زودگیرها یکی از کارهایی است که باید در هوای سرد انجام داد و در کنار آن باید برخی اقدامات دیگر در مورد بتن و بتن ریزی نیز مورد توجه قرار گیرد.